Học xong 12 nên học nghề gì? Là câu hỏi nhiều bạn học sinh mất nhiều thời gian nhất để suy nghĩ. Việc hướng nghiệp lớp 12 cho các em cần phải được đầu tư kỹ lưỡng để giúp các em có sự lựa chọn chính xác nhất về công việc tương lai của mình. Bài viết dưới đây chắc chắn sẽ cung cấp thêm nhiều thông tin bổ ích hỗ trợ các em trong việc đưa ra sự lựa chọn.
1. Nên định hướng nghề nghiệp lúc nào? Trước hay sau khi học xong lớp 12?
Định hướng nghề nghiệp ảnh hưởng rất lớn đến tương lai của các bạn trẻ. Học xong 12 nên học nghề gì? Đây là câu hỏi nhiều bạn học sinh luôn tự hỏi bản thân mình. Tuy nhiên không ít bạn trẻ chỉ tìm hiểu qua loa để có cái tên nghề điền vào mẫu đơn.
Đó là lý do có rất nhiều bạn đã tốt nghiệp đại học mà vẫn không biết mình thích gì và muốn làm gì? Không biết có bằng cấp 3 thì làm nghề gì? Kết quả là học 4 năm trời ròng rã, ra trường thất nghiệp hoặc làm trái ngành. Đó như là cái giá phải trả cho việc không định hướng nghề nghiệp trước lớp 12. Để đến khi “nước tới chân mới nhảy” khiến các em không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trong sự lựa chọn tương lai của mình.
1.1 Tại sao phải định hướng nghề cho học sinh từ sớm?
Các bậc phụ huynh ở Việt Nam thường có tư tưởng rằng: “Học đại học là con đường duy nhất dẫn đến tương lai tốt đẹp”. Bởi vậy mà nhiều Phụ huynh đã tạo áp lực chọn các em về điểm số, thứ bậc. Họ đua nhau cho con học thêm, khiến các em không có thời gian nghỉ ngơi, vui chơi đúng lứa tuổi.
Cho nên, việc định hướng nghề nghiệp từ sớm là điều vô cùng cần thiết. Theo các Chuyên gia trong ngành Giáo dục tốt nhất nên định hướng các em từ khi còn học ở bậc THCS. Nhờ đó, khi bước vào THPT các bạn sẽ biết mình nên lựa chọn khối nào để tập trung toàn lực để học các môn đó. Có như vậy, đến khi đăng ký thi ĐH – CĐ các em tự tin với quyết định nghề nghiệp của mình.
Thông qua các buổi định hướng sẽ giúp các em hiểu rõ bản thân mình có những ưu điểm, nhược điểm gì. Với phần tính cách này các em sẽ phù hợp với công việc nào. Sau đó, có thêm nhiều thời gian để tìm hiểu về công việc mình làm, xem thử bản thân có đam mê, yêu thích hay không.
Hướng nghiệp lớp 12 là hành trang cần thiết để các em tự tin bước vào đời. Khi đã hiểu rõ được sở thích, năng lực bản thân sẽ giúp các em phát huy được hoàn toàn sở trường của mình. Song song đó, tìm được công việc mình đam mê mới giúp các bạn trẻ đủ quyết tâm, nỗ lực theo đuổi, không bị khó khăn phía trước đánh gục ngã.
>> Xem thêm: Nếu không học đại học thì làm gì? Xu hướng nghề hiện nay
1.2 Hậu quả khi không định hướng nghề nghiệp đúng đắn
Nhu cầu tuyển dụng của các Doanh nghiệp hiện nay ưu tiên lựa chọn người có tay nghề cao hơn là người có bằng cấp cao. Với hệ trung cấp chiếm 34,6%, cao đẳng chiếm 22.4% và đại học chỉ chiếm có 11,5%. Điều này, chứng tỏ các Nhà tuyển dụng thích tuyển “thợ” hơn là tuyển “thầy”.
Trong khi đó, nền giáo dục ở Việt Nam còn xem trọng vào “bệnh thành tích”. Thay vì giúp học sinh định hướng nghề nghiệp “Học xong 12 nên học nghề gì?” thì Nhà trường, thầy cô giáo và các bậc Phụ huynh lại hướng đến Học trường Đại học, Cao đẳng nào có danh tiếng tốt.
Và kết quả các em không biết mình thích gì, mình muốn học gì và sau này muốn làm nghề gì? Chính vì chú trọng đến “lựa trường” hơn “lựa nghề” mà tỷ lệ thất nghiệp sau đại học lại chiếm tỷ lệ cao là như vậy.
Theo cập nhật từ Bộ Lao động thương binh và xã hội Việt Nam, tính đến quý 2 năm 2020 thì cả nước có 1.278.900 người bị thất nghiệp thuộc độ tuổi lao động. Trong đó với lứa tuổi từ 15 – 24 tuổi có đến 410.300 người thất nghiệp, tương đương 32,08%.
>> Xem thêm: Hướng nghiệp lớp 9 cho học sinh tìm đúng nghề
2. Làm thế nào để định hướng nghề nghiệp đúng?
Định hướng nghề nghiệp là tổng hợp những tiêu chí quan trọng giúp các bạn trẻ xác định được mục tiêu nghề nghiệp trong tương lai. Nền giáo dục tại Việt Nam vẫn còn chưa chú trọng đến việc hướng nghiệp lớp 12 cho các em học sinh. Trong khi, việc định hướng đúng nghề nghiệp có ảnh hưởng rất lớn đến sự thành công sau này của các em. Vậy dựa trên những yếu tố nào để định hướng nghề nghiệp đúng?
2.1 Học nghề hay học đại học, cao đẳng
Nếu bạn muốn học chuyên sâu và nhiều cơ hội thăng tiến thì nên chọn học Đại học. Nếu bạn muốn nhanh chóng đi làm, ổn định cuộc sống có thể lựa chọn học trường nghề.
Cả hai sự lựa chọn đều có những ưu và nhược điểm riêng của nó, cụ thể là:
- Học nghề thời gian học ngắn hơn, thông thường 1 khóa học chỉ tốn thời gian vài tháng. Học đại học phải tốn ít nhất là 4 năm mới tốt nghiệp;
- Học nghề nhanh chóng ra nghề xin việc làm, sớm ổn định cuộc sống. Học đại học sau tốt nghiệp sẽ có bằng cử nhân, bằng có giá trị cao hơn;
- Học nghề sẽ chú trọng vào đào tạo nghề là chính nên sẽ sớm thành thạo tay nghề chỉ sau vài tháng. Học đại học sẽ học song song giữa đại cương và lý thuyết nghề, cần phải xin làm thực tập sinh để có thêm kinh nghiệm nghề nghiệp;
- Học phí học nghề thấp hơn so với học phí học 4 năm Đại học;
- Bên cạnh đó, nếu muốn trả lời được chính xác câu hỏi “học xong 12 nên học nghề gì?” Bạn cần cân nhắc sở trường, sở thích và tính cách của bản thân để lựa chọn con đường phù hợp.
2.2 Sở thích, đam mê hay học nghề theo trào lưu?
Nghề nghiệp là công việc để bạn gắn bó cả đời, giúp bạn có được nguồn thu nhập ổn định và phát triển tương lai. Do đó nên chọn học nghề gắn với sở thích, đam mê của bạn. Để mỗi ngày làm việc bạn cảm thấy vui vẻ, hứng khởi, có nhiều năng lượng, động lực để cống hiến. Niềm đam mê cũng là yếu tố để giúp bạn kiên trì, quyết tâm theo đuổi đến cùng.
Song song đó, chọn nghề theo “trào lưu” sẽ giúp bạn dễ xin việc làm, có nhiều cơ hội để phát triển. Bạn có thể tham khảo những ngành nghề đang HOT trong xã hội, sau đó đó đối chiếu lại sở thích của bản thân để lựa chọn. Đây là cách tốt nhất để bạn quyết định việc “học xong 12 nên học nghề gì?”.
2.3 Lựa chọn theo khả năng bản thân
Yếu tố quan trọng tiếp theo để bạn lựa chọn “học xong 12 nên học nghề gì?” là xem xét đến khả năng, ưu điểm của chính bạn. Nhận thức rõ được những sở trường, sở đoản của bản thân để lựa chọn nghề phù hợp.
Thực tế chứng minh rằng, năng lực của bản thân có ảnh hưởng rất lớn đến sự thành công trong tương lai. Do đó lựa chọn nghề nghiệp theo năng khiếu bản thân sẽ giúp bạn phát triển sâu hơn trong nghề, tạo ra những giá trị tốt đẹp cho cuộc sống. Đừng nên lựa chọn nghề gắn bó với mình chỉ để làm hài lòng cha mẹ hay ai đó, không có năng lực sẽ làm bạn không trụ vững lâu dài trong nghề.
2.4 Dựa theo nhu cầu của xã hội
Nhu cầu xã hội hay còn gọi là thị trường lao động, đây là yếu tố luôn biến đổi không ngừng và ảnh hưởng trực tiếp đến sự chọn lựa nghề nghiệp của bạn. Vì trong một giai đoạn nhất định nào đó, sẽ có một số ngành nghề cần nhiều nguồn nhân lực, nhưng sau vài năm khi nguồn cung nhân lực quá lớn sẽ dẫn đến tình trạng bão hòa và tăng nguy cơ thất nghiệp. Do đó, bạn cần tìm hiểu thông tin, xem xét nhu cầu xã hội của ngành nghề đó trước khi lựa chọn nhé!
Nhu cầu xã hội hay còn biết đến là thị trường lao động là yếu tố biến đổi không ngừng. Trong một giai đoạn nhất định sẽ có một số ngành nghề đang rất khát nhân lực. Nhưng sau một vài năm thì trở nên bão hòa và gia tăng nguy cơ thất nghiệp. Do đó, khi lựa chọn học xong 12 nên học nghề gì phải tìm hiểu kỹ thông tin và nhu cầu thị trường hiện tại và tương lai.
>> Xem thêm: Hướng nghiệp lớp 10 hữu ích nhất cho các bạn học sinh
2.5 Dựa vào sức khỏe và lời khuyên gia đình
Bên cạnh những tiêu chí trên thì sức khỏe cũng là yếu tố bạn nên lưu ý khi chọn nghề nghiệp. Bới có những nghề đòi hỏi tiêu chuẩn về sức khỏe rất cao như công an, quân đội, phi công, giao thông vận tải… Do đó, hãy xem xét thêm tình trạng sức khỏe để có thể bám trụ và đạt được thành công với nghề.
Bên cạnh đó bạn cũng nên lắng nghe lời khuyên từ người thân trong gia đình. Bởi cha mẹ, anh chị của mình là người hiểu được tính cách bạn nhiều nhất. Cũng như họ là người đi trước có nhiều kinh nghiệm cho bạn nhiều lời khuyên hữu ích.
2.6 Dựa vào ngoại hình
Bên cạnh các yếu tố trên thì ngoại hình là yếu tố quan trọng bạn cần chú ý khi định hướng nghề nghiệp. Bới có một số nghề nghiệp đòi hỏi tiêu chuẩn về ngoại hình rất cao như tiếp viên hàng không, diễn viên, MC, người mẫu…Vì vậy, các bạn cũng nên tìm hiểu ngành mình hướng đến có yêu cầu gì về ngoại hình không. Nếu có hãy quan tâm chăm sóc bản thân mình nhiều hơn để đáp ứng đúng tiêu chuẩn của ngành.
3. Học xong 12 nên học nghề gì?
Dựa vào các yếu tố trên để giúp bạn định hướng “học xong 12 nên học nghề gì?”. Nếu bạn cảm thấy bản thân phù hợp với học nghề thì bước tiếp theo là lọc ra các ngành đang thiếu nhân lực sau đó dựa theo năng lực bản thân mà lựa cho mình ngành nghề phù hợp.
Dưới đây là một số ngành nghề đang cần nguồn nhân lực rất lớn ở hiện tại và trong tương lai:
- Nghề về dịch vụ nhà hàng – khách sạn
- Nghề du lịch, hàng không
- Nghề thẩm mỹ, làm đẹp
- Nghề sửa chữa xe máy, xe ô tô
- Nghề điện, cơ khí
- Nghề Marketing
3.1 Học nghề nấu ăn
Nấu nướng là một nghề nghiệp có thể phù hợp với cả nam giới và nữ giới. Đây là một trong những ngành nghề đứng đầu các nghề ổn định cùng thu nhập hấp dẫn – một lựa chọn vô cùng khả quan khi cân nhắc học xong 12 nên học nghề gì?
Nấu ăn là nghề phù hợp với cả nam lẫn nữ. Ngành này đang cần nguồn nhân lực rất lớn để đáp ứng cho nhu cầu phát triển của du lịch, nhà hàng và khách hàng. Cơ hội phát triển tương lai trong nghề đầu bếp cũng rất lớn nếu bản thân biết cố gắng và học hỏi.
Không chỉ có cơ hội làm việc tại nhà hàng lớn, bạn còn có thể tự kinh doanh quán ăn riêng. Sự phát triển của dịch vụ ăn uống online là cơ hội để bạn phát triển trong lĩnh vực này.
3.2 Học nghề thời trang
Nếu bạn đắn đo “học xong 12 nên học nghề gì?” thì học nghề thời trang không bao giờ lỗi thời. Sau khi học xong bạn có thể xin việc làm tại xưởng may hoặc làm tại bộ phận may mặc của các thương hiệu thời trang.
Bên cạnh đó cũng có thể mở tiệm may, shop quần áo khi tay nghề đã vững và có nguồn vốn ổn định. Thời trang là một xu hướng không bao giờ lỗi thời. Bởi xã hội phát triển nhu cầu “ăn ngon mặc đẹp” của con người cũng ngày càng tăng. Bởi vậy nếu có đam mê, sáng tạo thì hãy suy nghĩ đến học nghề thời trang nhé!
3.3 Học nghề trang điểm
Khi các ngành khác đang dần bão hòa thì ngành làm đẹp, trang điểm lại không ngừng phát triển rộng rãi. Nghề trang điểm mở ra nhiều cơ hội để phát triển cho các bạn trẻ, nếu bạn chưa biết học xong 12 nữ nên học nghề gì, hãy suy nghĩ đến sự lựa chọn nghề trang điểm.
Học nghề trang điểm chi mất tối đa là 3 tháng, học phí cũng không quá đắt. Chính vì vậy, nếu bạn muốn sớm có công việc, kiếm thu nhập cho bản thân thì đây là nghề phù hợp. Sau ra trường bạn có thể mở tiệm trang điểm cô dâu, đám tiệc hoặc làm việc tại các studio. Nghề này chỉ cần tay nghề giỏi, đam mê bắt kịp xu hướng thì chắc chắn sẽ kiếm được rất nhiều tiền và phát triển rất cao.
3.4 Học nghề Spa đang rất HOT
Khi chất lượng cuộc sống tăng cao thì nhu cầu làm làm đẹp cũng tăng theo. Do đó học nghề Spa là sự lựa chọn phù hợp nhất cho các nữ khi không biết học xong 12 nên học nghề gì?
Theo dự đoán từ giới chuyên môn, ngành thẩm mỹ sẽ phát triển rất lớn trong tương lai, dẫn đến ngành này luôn rơi vào tình trạng khát nhân lực. Nhờ đó mà 100% học viên sau tốt nghiệp các khóa đào tạo Spa luôn có việc làm với mức thu nhập ổn định.
Những ưu điểm trong nghề Spa thu hút được các bạn trẻ theo học nghề:
- Môi trường làm việc sạch sẽ, sang trọng
- Thời gian học nghề Spa ngắn chỉ kéo dài 3 tháng
- Học phí không quá cao, nhiều trường đào tạo có chính sách Học trước trả sau giúp các bạn trẻ đều có cơ hội theo học
- Dễ học, dễ ra nghề, mức thu nhập ổn định
- Có nhiều cơ hội để phát triển tương lai sau này. Sau nhiều năm có kinh nghiệm, vững tay nghề có thể làm việc tại TMV lớn, KTV Spa chuyên nghiệp, Quản lý Spa. Hoặc có thể tự mở tiệm kinh doanh Spa riêng.
Xem thêm về Học nghề Spa chạm đến thành công.
4. Lưu ý khi lựa chọn học xong 12 nên học nghề gì?
Hiện nay trên thị trường lao động đang cần những vị trí có tay nghề cao, chứ không đơn thuần là nhìn vào tấm bằng đại học. Thực tế cho thấy có bằng cấp chưa hẳn tìm được công việc tốt nhưng người có tay nghề chắc chắn sẽ có rất nhiều công ty chào đón đãi ngộ với thu nhập cao.
Do đó, bạn nên loại bỏ tư tưởng “chỉ có đại học là con đường dẫn đến thành công duy nhất”. Hãy dựa theo tính cách, ưu nhược điểm bản thân cũng như khám phá đam mê của mình mà lựa chọn hướng đi đúng đắn nhất. Và quan trọng phải lựa chọn được Học viện, trường dạy nghề thật sự uy tín. Điều này giúp bạn có tay nghề tốt hơn mở ra nhiều cơ hội phát triển hơn trong tương lai.
Hy vọng với những nội dung Linh Anh Academy chia sẻ trên đây giúp bạn tìm ra định hướng cho mình “học xong 12 nên học nghề gì?”. Chúc bạn luôn vững tin vào con đường mình chọn và sớm thành công trên con đường sự nghiệp.
Giám đốc đào tạo tại trường đào tạo thẩm mỹ quốc tế Linh Anh Academy. Với 10 năm kinh nghiệm thực chiến, đạt nhiều thành tích tại các cuộc thi trong và ngoài nước, cô luôn đặt chất lượng đào tạo lên hàng đầu và thực hiện sứ mệnh tạo ra các chuyên viên, chủ spa giỏi.
